Projekt "Dzieci spoza..."

„Dzieci spoza...”, czyli jak uczymy tolerancji

Stowarzyszenie SPOZA już od czterech lat podejmuje działania na rzecz propagowania postaw tolerancji i otwartości na innych. Naszymi oddziaływaniami obejmujemy środowiska szkolne, a więc dzieci, rodziców i nauczycieli. Szkoła jest „tyglem”, w którym ścierają się różne poglądy. Naszym dążeniem jest, by stała się ona miejscem prawdziwie przyjaznym dla wszystkich uczniów, a przede wszystkim dla osób niepełnosprawnych.

W tym roku głównym celem projektu jest promowanie pozytywnego wizerunku osób niepełnosprawnych. Realizowany przez nas projekt jest wspierany przez Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej. Partnerem w realizacji jest Stowarzyszenie Grupa Przedsięwzięć Teatralno-Medialnych (www.sgptm.pl)

Do tegorocznej edycji projektu zgłosiły się następujące szkoły:

  -  Szkoła Podstawowa nr 30 (ul. Kawęczyńska 2, dzielnica Praga Północ)
  -  Szkoła Podstawowa nr 127 (ul. Kowieńska 12/20, dzielnica Praga Północ)
  -  Szkoła Podstawowa nr 135 ul. Bartosika 5, dzielnica Praga Południe)
  -  Szkoła Podstawowa nr 258 (ul. Brechta 9, dzielnica Praga Północ)

Projekt jest tak skonstruowany, by w różny sposób dotrzeć do jak najszerszego grona odbiorców.

Prowadzone są następujące działania:
Badania ankietowe

Obejmują uczniów z klas IV – VI każdej szkoły, ich rodziców oraz nauczycieli. Pozwalają nam ocenić stosunek ankietowanych do osób niepełnosprawnych. Badania są przez nas opracowywane, a wnioski publikujemy w specjalnym raporcie.
Zajęcia psychoedukacyjne dla dzieci

Ideą zajęć jest propagowanie postaw tolerancji, empatii i otwartości na potrzeby innych. Zajęcia obejmują po dwie klasy na wszystkich poziomach nauczania, a więc 12 klas w każdej szkole. W formie zabawy przekazują ważne treści. Dzieci wciągane są do dyskusji, są „w środku” ciekawie zaaranżowanych sytuacji. Podczas zajęć w sposób aktywny wczuwają się w sytuację innych. Poznają trudności, z jakimi borykają się osoby niepełnosprawne i uczą się im pomagać. Dowiadują się, że niepełnosprawni rówieśnicy mogą być ich wspaniałymi kolegami i przyjaciółmi, że wystarczy tylko chwilę pomyśleć, by razem miło i pożytecznie spędzić czas. Uczą się współpracy w grupie. Jeśli zajęcia są prowadzone w klasie integracyjnej, to ich celem nadrzędnym jest likwidacja swoistego muru, który oddziela niepełnosprawnych od sprawnych rówieśników i powoduje, że mimo iż uczą się razem, stanowią podgrupę w klasie.
Warsztaty teatralne dla dzieci

W dwóch szkołach – SP nr 135 oraz SP nr 258 – odbywają się warsztaty teatralne. W warsztatach biorą udział całe klasy, w których uczą się dzieci niepełnosprawne. Warsztaty są świetną okazją, by na polu innej, niż szkolna aktywności, poznawać się wzajemnie. Warsztaty uczą współpracy w grupie oraz wzajemnego „wyczuwania” swoich możliwości. Często stosowanym zabiegiem podczas zajęć jest zabawa, w której można usłyszeć takie polecenia: „Co słyszy Twój kolega?” „Czy słyszy to samo, co Ty?” „Czy wszyscy mają takie same oczy?” „Czy wszyscy widzą tak samo?” „Co widzi koleżanka?” Itp.

Celem zajęć jest także przygotowanie pokazu, który będzie oglądać cała społeczność szkoły. Będą to dwa rożne spektakle. Klasy trzecie ze szkoły nr 135 pod kierunkiem Jolanty Krasnodębskiej oraz Ewy Rybarczyk przygotowuje jasełka. Tradycją tej szkoły jest, że zawsze przygotowują je właśnie klasy trzecie. Próba generalna z kamerą i kostiumami odbędzie się 24 listopada, natomiast premiera 12 grudnia.

Klasa IV b w szkole nr 258 pod kierunkiem Agaty Uchman i Adama Walnego przygotowuje teatralizowany pokaz mody. Dzieci przygotowują maski, które przeobrażą się w ogromne kukły przedstawiające ich świat marzeń i fantazji. Pokaz publiczny odbędzie się 27 listopada na specjalnym apelu.

Ponadto prowadzone były

   - konkurs plastyczny „Jesteśmy inni – jesteśmy tacy sami”
   - warsztaty dla rodziców
   - szkolenia dla nauczycieli

Autor: Aga Kwolek

* * *
Tolerancja - czy to nas dotyczy?
Realizacja projektu w praskich szkołach w latach ubieglych

Już po raz trzeci dzieci, rodzice i nauczyciele jednej ze szkół na warszawskiej Pradze mieli możliwość uczestniczenia w niecodziennych zajęciach i warsztatach.

Szkoła Podstawowa nr 127 przy ul. Kowieńskiej 12/20 stała się swoistą „dojrzewalnią tolerancji” za sprawą przeprowadzonego przez nasze Stowarzyszenie w kwietniu i maju 2005 r. eksperymentu społecznego w ramach projektu „Dzieci spoza...”. 12 klas uczestniczyło w specjalnych zajęciach, wszyscy uczniowie, także ich rodzice i nauczyciele wzięli udział w ankiecie.

Co to jest tolerancja? W czym się przejawia? Jak czuje się „inny”? Czy tolerancja, to znaczy przejść obojętnie, czy pomóc? Tego wszystkiego dzieci mogły się dowiedzieć podczas spotkań z naszymi współpracownikami (terapeutami, psychologami i pedagogami). Zajęcia były tak przygotowane, by dzieci aktywnie w nich uczestniczyły – dać się prowadzić mając zawiązane oczy, porozumieć się z osobą głuchą, być kosmitą, któremu wszyscy się przyglądają lub nowym uczniem w klasie, osobą na wózku inwalidzkim... Dzieci doświadczyły sytuacji pomocy i pomagania. Mogły „wejść w czyjeś buty”, by następnie podzielić się wrażeniami. Odczucia i spostrzeżenia dzieci były bardzo różne. Okazało się, że nie jest prosto pomagać, ale też zaufać komuś jest trudno. Razem z prowadzącymi dzieci wymyślały plany przyjaznej szkoły, miasta, co zrobić, by ci „inni” czuli się dobrze.

Rodzice i nauczyciele uczestniczyli w spotkaniach warsztatowych – szkoleniu o nadpobudliwości, spotkaniach poświęconych tolerancji, problemom wychowawczym itp.

Przeprowadzony cykl spotkań jest pierwszym etapem projektu. Po wakacjach nasze Stowarzyszenie przeprowadzi podobny cykl zajęć w innej praskiej szkole – tym razem w gimnazjum. Nie są to jedyne działania podejmowane w ramach projektu „Dzieci spoza...”. Podsumowaniem będzie III Ogólnowarszawska Konferencja poświęcona problemom edukacji dzieci i młodzieży niepełnosprawnej.

Projekt jest finansowany przez Miasto Stołeczne Warszawa, partnerami są:

  -  Ośrodek Pomocy Społecznej Praga Północ,
  -  Grupa organizacji pozarządowych działających na rzecz osób niepełnosprawnych,
  -  Szkoła Podstawowa nr 127,
  -  Rodzice dzieci niepełnosprawnych.
  -  Wolontariusze.

Autor: Aga Kwolek

* * *
Projekt „Dzieci SPOZA” z naszego archiwum

Swoistą dojrzewalnią tolerancji, już po raz drugi z inicjatywy stowarzyszenia SPOZA, staną się tym razem wnętrza Szkoły Podstawowej nr 258, przy ulicy Bertolda Brechta 8 na warszawskiej Pradze. Pracownicy Stowarzyszenia Pomocy Osobom z Problemami Emocjonalnymi „SPOZA” przeprowadzą tam od 31 maja do 9 czerwca cykl bezpłatnych zajęć z dziećmi, rodzicami i nauczycielami. To element nowatorskiego projektu „Dzieci SPOZA” dotyczącego zmiany postaw wobec niepełnosprawności.

Zajęcia z oswajania się z niepełnosprawnością wśród dzieci polegają na „wejściu w czyjeś buty”. Jest takie ćwiczenie, gdy trzeba zamknąć oczy i dać się prowadzić. Zdrowemu dzieciakowi bardzo trudno całkowicie zaufać koledze, który się nim opiekuje. Takie zajęcia zmuszają do myślenia, pozwalają na wejście w rolę, bazują na własnych odczuciach. To najlepsza droga do zrozumienia i otwartości na inność.

Rodzice podczas warsztatów porozmawiają o lękach, wartości kontaktów integracyjnych dzieci zdrowych i niepełnosprawnych, stereotypowych postawach wobec niepełnosprawnych... Nauczycielom podpowiemy, jak stymulować rozwój dziecka niepełnosprawnego, jak zintegrować grupę rówieśniczą, uwzględniać inne tempo. Nasza kadra poprowadzi metodą dramy warsztaty nt. pracy z dzieckiem trudnym dla całej rady pedagogicznej. Na tej grupie zawodowej zależy nam szczególnie. To dzięki nauczycielowi praca z dzieckiem ze szczególnymi potrzebami może przynieść dobre efekty. Marzy nam się w przyszłości, żeby każdy nauczyciel takie szkolenie odbył -w końcu do mianowania potrzebne są np. papierki o pracy z komputerem, a tu chodzi o umiejętności społeczne, nie techniczne. Gra warta świeczki. Trzeba pamiętać, że dziecko niepełnosprawne ma możliwość nauki w publicznej szkole, daje mu to ustawa o oświacie /poczynione zostały starania, aby było to prawo, a nie tylko możliwość, co wykluczy wolne interpretacje/. Może więc w każdej chwili do takiej masowej placówki trafić. Szkoły powinny się do tego jakoś przygotować.

Moment na dyskusję o efektach szkoleń, odczuciach uczestników, kontakt z przedstawicielami innych organizacji działających na rzecz niepełnosprawności, spotkanie z gośćmi był na zorganizowanym 28 listopada 2003 r. praskim forum „Dzieci SPOZA”. Wyjście z tematem niepełnosprawności poza szkolne mury pozwala na zdobycie poparcia dla takich inicjatyw u władz samorządowych, nagłośnia projekt „Dzieci SPOZA”.

Autor: Sylwia S.